അവസാനത്തെ വിത്ത്

 തുടർച്ചയായ വരൾച്ചയിൽ ഗ്രാമം വിട്ടുപോകുമ്പോഴും, മണ്ണിൽ ഉറച്ചുനിന്ന ഒരു വൃദ്ധൻ. അവൻ്റെ കൈയിലെ വിത്ത് വെറും വിശ്വാസമല്ല, വർഷങ്ങളായി പഠിച്ചറിഞ്ഞ മണ്ണിൻ്റെ രഹസ്യമായിരുന്നു. അവസാനത്തെ വിത്ത്, അത്ഭുതമായി മാറിയത് എങ്ങനെ?

തീവ്രമായ വരൾച്ച ഗ്രാമത്തെ വിഴുങ്ങിത്തുടങ്ങിയിട്ട് വർഷങ്ങളായി. 'കൈലാസനാഥ് പുരം' എന്ന അതിമനോഹരമായ ഗ്രാമം ഒരു പ്രേതാലയം പോലെയായി. പൊട്ടിത്തെറിച്ച നിലം, പൊടിപടരുന്ന കാറ്റ്, തങ്ങളുടെ മണ്ണിൽ പ്രതീക്ഷ നഷ്ടപ്പെട്ട കർഷകർ പട്ടണങ്ങളിലേക്ക് പലായനം ചെയ്തു.

അവിടെ അവശേഷിച്ച ഒരേയൊരു വൃദ്ധകർഷകനായിരുന്നു ഹരിലാൽ . തന്റെ  ഏക ആശ്രയമായ കൊച്ചുമകൻ രവിമാത്രമാണ് ഹരിക്കൊപ്പം അപ്പോഴും ആ മണ്ണിൽ പിടിച്ചുനിന്നത്.

ഒരു വേനൽസന്ധ്യയിൽ, പൊടി നിറഞ്ഞ കാറ്റ് മുറ്റത്തുകൂടി കടന്നുപോകുമ്പോൾ രവി, ഹരിയുടെ കയ്യിലെ വിത്തുകളുമായി കളിക്കുന്നത് കണ്ടു.

“അപ്പുപ്പാ,” രവി ചോദിച്ചു. “ഇക്കൊല്ലം മഴയില്ലെന്ന് കാലവർഷക്കണക്കുകൾ പറയുന്നു. നമ്മുടെ കിണറ്റിൽപോലും വെള്ളമില്ല. പിന്നെന്തിനാണ് ഈ വിത്തുകൾ സൂക്ഷിക്കുന്നത്?”

ഹരി മെല്ലെ ചിരിച്ചു. തന്റെ  കയ്യിലിരുന്ന ഉണങ്ങിയ വിത്തുകൾ അവൻ രവിയുടെ നേർക്ക് നീട്ടി. “രവി, ഇത് വെറും വിത്തല്ല. ഇതാണ് വിശ്വാസം.” “വിശ്വാസമോ? അതെങ്ങനെയാണ് അപ്പുപ്പാ?” “മോനേ, വിശ്വാസം എന്നത് മഴ പെയ്യാൻ പ്രാർത്ഥിക്കുന്നതല്ല. മഴയില്ലെങ്കിലും മണ്ണിൽ ജീവൻ നിലനിർത്താൻ പരിശ്രമിക്കുന്നതാണ്. ഈ വിത്ത് വിതയ്ക്കുന്നതിലല്ല എന്റെ വിശ്വാസം, അടുത്ത മഴക്കാലത്തിനുവേണ്ടി ഈ മണ്ണിനെ ഒരുക്കി നിർത്തുന്നതിലാണ്.”

അടുത്ത ദിവസം, വൃദ്ധൻ വീണ്ടും വയലിലേക്കുപോയി. മറ്റെല്ലാവരും 'വെറുതെ' എന്ന് പറഞ്ഞ് ഉപേക്ഷിച്ച ആ പാഴ്നിലത്തിലേക്ക്.

ഹരിലാൽ പതിവുപോലെ കഠിനമായ നിലത്ത് വിത്ത് വിതച്ചില്ല. പകരം, അവൻ തന്റെ  അറിവും സാമർത്ഥ്യവും പ്രയോഗിച്ചു. ഏറ്റവും ഉണങ്ങിയ നിലത്തുപോലും ഈർപ്പം നിലനിർത്താൻ കഴിയുന്ന 'ഡീപ് പ്ലോയിംഗ്' (Deep Ploughing) എന്ന പരമ്പരാഗത രീതിയിൽ, അവൻ ഒരു ചെറിയ തുണ്ട് ഭൂമി ആഴത്തിൽ ഉഴുതുമറിച്ചു. എന്നിട്ട്, ചുറ്റും നിന്ന് ശേഖരിച്ച കരിയിലകളും ചപ്പുചവറുകളും കൊണ്ട് ആ മണ്ണിനെ കട്ടിയായി മൂടി (Mulching).

രവിക്ക് ആ കാഴ്ച വിചിത്രമായി തോന്നി. “ഈ മണ്ണ് ഇനി മരിച്ച മണ്ണാണ് അപ്പുപ്പാ. ഇതിനെ പുതപ്പിച്ചു കിടത്തിയിട്ടെന്ത് കാര്യം?”

ഹരിലാൽ മറുപടി പറഞ്ഞു: “മനുഷ്യൻ കൈവിട്ടാലും, മണ്ണ് ആരെയും കൈവിടില്ല. ഈ പുതപ്പ്, രാത്രിയിലെ തണുപ്പിൽ അന്തരീക്ഷത്തിൽ നിന്ന് കിട്ടുന്ന നേരിയ മഞ്ഞിൻ തുള്ളികളെപ്പോലും വലിച്ചെടുത്ത് വിത്തുകൾക്കായി കരുതിവെക്കും. നമ്മുടെ അവസാന വിത്ത്, അടുത്ത തലമുറയ്ക്കുവേണ്ടിയുള്ള കാത്തിരിപ്പാണ്, ഈ വർഷത്തെ വിളവിനു വേണ്ടിയുള്ള അത്യാഗ്രഹമല്ല!”

ദിവസങ്ങൾ കടന്നുപോയി. ഹരിയുടെ ഒറ്റപ്പെട്ട തുണ്ടിൽ, മണ്ണിന്റെ മുകളിൽ അവൻന്റെ വിയർപ്പിന്റെ .  ഉപ്പു മാത്രമാണ് വീണത്. അവന്റെ ശരീരം ക്ഷീണിച്ചു, പക്ഷേ അയാളുടെ മനസ്സിൽ സംശയത്തിന്റെ ഒരു തരിപോലും ഉണ്ടായില്ല.

അയാളുടെ അടുത്ത് താമസിച്ചിരുന്ന അയൽക്കാരൻ ബദരീനാഥ്  ഒരു ദിവസം നഗരത്തിലേക്ക് പോകാനായി സാധനങ്ങൾ ഒരുക്കി ചെയ്യുന്നതിനിടെ, ഹരിയുടെ വയലിലെ കാഴ്ച്ച കണ്ടു. എല്ലായിടത്തും വിണ്ടുകീറിയ മണ്ണായിട്ടും, ഹരി ഉഴുതുമറിച്ച ആ ചെറിയ തുണ്ട് ഭൂമി, ചുറ്റുമുള്ളതിനേക്കാൾ അൽപ്പം ഇരുണ്ടും മൃദുവുമായി കാണപ്പെട്ടു.

“ഈ മനുഷ്യന് ഭ്രാന്താണ്,” ബദരീനാഥ്  മനസ്സിൽ മന്ത്രിച്ചു. 

പിന്നീട്, രണ്ടാഴ്ചയോളം ഹരിയുടെ ഒറ്റയാൾ പോരാട്ടം കണ്ടപ്പോൾ ബദരീനാഥിന്റെ  മനസ്സൊന്നു മാറി. അയാൾ പട്ടണത്തിലേക്ക് പോകാനുള്ള തീരുമാനം ഉപേക്ഷിച്ചു. ബദരീനാഥ്  തന്റെ കൈവശമുണ്ടായിരുന്ന കുറച്ച് വിത്തുകളുമായി ഹരിയുടെ അടുത്തെത്തി, അദ്ദേഹത്തെ സഹായിക്കാൻ തുടങ്ങി.

ഒരാൾ രണ്ടാളായി. രണ്ടാൾ നാലാളായി.

അപ്പോഴാണ് ആ സംഭവം നടന്നത്. കൃത്യമായി ഒരു മാസം കഴിഞ്ഞപ്പോൾ, അന്തരീക്ഷ മർദ്ദം മാറിയതിന്റെ ഫലമായി ഗ്രാമത്തിൽ ഒറ്റപ്പെട്ട, നേരിയ ചാറ്റൽ മഴ ലഭിച്ചു. ഈ മഴ ഒരിടത്തും കാര്യമായ ഈർപ്പം നൽകിയില്ല.

പക്ഷേ, ഹരി കരിയില കൊണ്ട് പുതപ്പിച്ചു വച്ചിരുന്ന ആ ചെറിയ തുണ്ടിൽ മാത്രം, മഴവെള്ളം മണ്ണിൽ ആഴത്തിൽ ഇറങ്ങിനിന്നു.

മറുനാൾ രാവിലെ, രവിയും ബദരീനാഥും  അത്ഭുതത്തോടെ നോക്കി: ആ ചെറിയ മൺതുണ്ടിൽ, വളരെ കുറഞ്ഞ മഴയിൽപ്പോലും, ജീവൻ തുടിക്കുന്ന പച്ചമുളകൾ തലയുയർത്തി നിന്നു!

ഇത് അത്ഭുതമല്ലായിരുന്നു. ഇത് ഹരിയുടെ അറിവും, വിശ്വാസത്തെ പ്രവൃത്തികൊണ്ട് ബലപ്പെടുത്തിയതിന്റെ ഫലവുമായിരുന്നു.

ബദരീ  കണ്ണുനിറച്ച് ഹരിയോട് പറഞ്ഞു: “, ഞാൻ എന്റെ  വിത്തുകളെയും എന്റെ  വീടിനെയും മരിച്ചതായി കരുതി. പക്ഷേ, നിങ്ങൾ ഞങ്ങൾക്ക് കാണിച്ചുതന്നത് മണ്ണ് മരിക്കുന്നില്ല, മരിക്കുന്നത് നമ്മുടെ പ്രതീക്ഷകളാണ് എന്നാണ്.”

ഹരി പറഞ്ഞു: “വിശ്വാസം, മോനേ... അത് നമ്മൾ മണ്ണിനോട് കാട്ടുന്ന സത്യസന്ധതയാണ്. അത്ഭുതങ്ങൾ പുറത്ത് സംഭവിക്കുന്നതല്ല, നമ്മൾ ഉള്ളിൽ തയ്യാറെടുക്കുമ്പോൾ സംഭവിക്കുന്നതാണ്.”

വർഷങ്ങൾക്കിപ്പുറം, ഗ്രാമത്തിലെ കിണറുകളിൽ വെള്ളമെത്തി. പുതിയ കർഷകർ ഗ്രാമത്തിലേക്ക് മടങ്ങിയെത്തി. എല്ലാവരും ഹരിലാലിനെ നന്ദിയോടെ ഓർത്തു. പക്ഷേ, കൈലാസനാഥ് പുരത്തെ ആളുകൾ ഇന്നും തങ്ങളുടെ കുട്ടികളോട് ഒരു കഥ പറയും: വിശ്വാസം ഒരു വിത്തായിരുന്നില്ല, മണ്ണിനെ ജീവനോടെ നിലനിർത്താൻ ഹരി മുട്ടുകുത്തി ചെയ്ത കഠിനാധ്വാനമായിരുന്നു ആ അവസാനത്തെ വിത്ത്.